Varikosel Tedavisi

Erkek üreme siteminin görevi spermleri üretmek, olgunlaştırmak ve vücut dışına iletilmesini sağlamaktır.
Sperm oluşumunun sağlıklı bir şekilde ilerlemesi için skrotum içindeki sıcaklık normal vücut sıcaklığından bir miktar daha düşük olmalıdır.
Varikosel genellikle testisler etrafında kabarık damarların oluşturduğu kitlesel bir oluşum şeklinde fark edilir.
Testiste ele gelen diğer kitlelerden ayırt edilmelidir.

Varikosel nedir?

Testisler ile vücudun arasındaki kan akımı ve sperm geçişi sperm kordonu (spermatik kord) sayesinde olur.
Spermatik kordun içerisinde ayrıca vas deferens ve lenfatik damarlar ile sinir lifleri yer alır.
Kalp atışı ile birlikte testise atar damar sistemi aracılığı ile spermatik arterden kan gelir.
Bu kan testiste yayılarak görevini tamamladıktan sonra toplar damarlar vasıtası ile geri döner.
Bu toplar damar sistemine Pampiniform Pleksus adı verilir.
Pampiniform Pleksusta genişleme ve kanın geri dönüşümünün bozulması varikosle hastalığına neden olur.
Varikosel bacaklardaki varis damarlarına benzer olup, ergenlik çağı sırasında şekil alırlar.
Sol tarafta varikosel oluşumu , sağ tarafa göre daha yaygındır.
Bu durum iki taraf arasında anatomik farklılılara bağlıdır.
Erkeklerin %10-15 kadarında varikosel bulunur.
Varikosel adölesan çağda görüldüğünde testis büyüme gerilemesine neden olur.

Sperm damarlarında fonksiyonunu yapamayan veya bulunmayan kapakçıklar, kanın haretinin azalmasına ve hatta geri akmasına yol açar.
Renal toplar damara giren sol sperm toplar damarının yaptığı dar açı, skrotum toplar damarlarında genişlemeye yol açacak şekilde geri akmaya da neden olan basınç artması yapar.
Retroperitoneum (karın boşluğunun gerisindeki yer) daki genişlemiş lenf nodülleri veya diğer anormal kütleler, sperm damarlarındaki kanın akışını engellerler, bu şekilde de skrotal toplar damarlarda aşırı genişleme olur. Bu olay nadir olarak görülür ve genellikle ağrılı olur.

Tüm erkeklerin %15inde varikosel vardır.
%50 den fazlası sperm bozukluğu yapıyor,
Çocuk sahibi olamama şikayeti ile başvuranların%40 ında varikosel var.
Bir çocuk sahibi olup ikinci çocuk sahibib olmakta sıkıntı yaşayan erkeklerde %80 varikosel görülür.
Irk, coğrafik veya etnik orijinle bir bağlantı bulunamamıştır.

Varikosel teşhisi koyulan erkeklerin çoğunda şikayet yoktur. Belirti vermez.
Kısırlık yapabilir.
Testislerde atrofi yani küçülme yapabilir.
Varikosel nadiren ağrı yaparlar.
Hafif belirsiz bir ağrı olabileceği gibi çok şiddetli ağrı da görülebilir.
Sempromlar gün içinde artış gösterirlerse de , hasta sırt üstü uzandığı zaman tipik olarak azalırlar.

Varikosel kişinin kendini muayene etmesi veya sıradan fiziksel muayene esnasında tesbit edilebilir.
Testis torbası içinde kitle gibi görünebilir ve hissedilebilirler (Bu durum solucan torbası ifadesi ile tanımlanır).
Muayene ayakta durma pozisyonunda gerçekleştirilir.
Hastanın derin bir nefes alıp, tutması istenir, bu arada hekim, testisin üstünde testis torbasını elle muayene eder. Bu arada hasta yavaşça nefes salarak karın içi basıncını arttırır. Bu teknik, Valsavla manevrası ismiyle bilinir.
Bu şekilde panpiniform pleksusdaki damarların anormal genişleme veya artmış olan dolgunluğu teşhis edilir.
Hekim teşhiste zorlanıyor veya kararsızlığa düşüyorsa, Doppler ultrason istenir.
Dopplerde normal pozisyonda ve valsavla manevrasının yapılması sırasında panpiniform pleksus içindeki toplar damarlarda 3mm. den büyük genişleme olup olmadığına bakılır. Damar çapları genişlemesi yanı sıra damar içinde valsalva sırasında ters akım oluşup oluşmaması kontrol edilir.
Ultrason çalışmasında testis boyut ölçümleri yapılabilir,
Özellikle sperm sayımı yapılamayacak adölesan varikoselde karar aşamasında testis hacminde düşme olması önemlidir.
Fizik muayenede tespit edilemeyen varikoslein sadece radyolojik bulgulara güvenilerek tedavi edilmesi önerilmemektedir.

Kısırlık, ağrı veya testis atrofisi olan hastalarda varikosellerin tedavisi gereklidir.
Tedavi veya önleme için medikal terapi yoktur.
Analjezikler ağrıyı hafifletici etki yapabilir.

Varikoselin tedavisi için iki ana yaklaşım vardır:

Ameliyatla onarım:

Amaç panpiniform pleksusdaki damarlarda kan akışı kesintiye uğratmaktır.
Optik büyütme için ameliyat mikroskopu kullanılır.
Laparoskopinin yetersiz olduğu kanıtlanmıştır. (Hem etkisi düşük hem de batın içinden yapıldığından yüksek komplikasyon riskine sahiptir.)
Spinal veya genel anestezi uygulanabilir.

Videoları izlemek için ilgili görsellere tıklayınız.

Ameliyat komplikasyonları:

Perkütan embolizasyon:

Girişimsel radyoloji tarafından uygulanır
Kasık yada boyun toplar damalarından özel bir tübün damara konulmasıyla uygulanılır
Damarlarda blokaj oluşturulur
Sedasyon altında uygulanır.